لەبارەی ڤایرۆسی کۆرۆنا
بابەتێکی تازە لە گۆڤاری The Lancetی ناودار تێڕوانینی زۆر گرینگمان دەداتێ لەسەر تایبەتمەندیەکانی ئەم ڤایرۆسە تازەیە کە بڵاوبووەتەوە. لێکۆڵینەوەکە لەسەر لە سەدا 99ی کەیسە سەرەتاییەکانی تووشبووەکان کراوە و باسی باوترین نیشانەکان دەکات لەگەڵ جۆری ئەو کەسانەی کە ئەگەری توشبوونیان زیاترە.
لەدوای شەپۆلێک لە نەخۆشی ڤایرۆسی لە چین، لە مانگی 12ی پاردا جۆرە ڤایرۆسێک دۆزرایەوە و ناوی لێنرا 2019-nCov یاخود، بە کورتی، ڤایرۆسی کۆرۆنا. ڤایرۆسەکە خێرا بڵاودەبێتەوە و لە ڕۆژی 29ی مانگی 1دا دیاریکراوە کە 20 وڵاتی گرتووەتەوە، بە 6,000 کەیس (نەخۆش) و 133 مردنی سەلمێندراو.
زانایان زۆر هەوڵیانداوە تێبگەن لە تایبەتمەندیەکانی ڤایرۆسەکە. گەرچی لە هەمان خێزانی ڤایرۆسە کە پێشتر بڵاوبوونەتەوە، کۆرۆنا جیاواز و نەناسراوە. بەڵام ئەم لێکۆڵینەوە تازەیە باشترین پێناسەکردنی پزیشکییە بۆ ڤایرۆسەکە تا ئێستا و ڕووناکی دەخاتە سەر چەند خاڵێکی گرینگ.
لە لێکۆڵینەوەکەدا دەرکەوتووە کە ناوەندی تەمەنی تووشبووان 55 ساڵییە و زۆربەیان (لە سەدا 68) نێرن، نیوەشیان لە پێشدا نەخۆشی درێژخایەنیان هەبووە. نیشانەکانی کە لە زۆرینەی نەخۆشەکاندا دەرکەوتووە تا و کۆکین بوون، وە نیشانەی تر هەن وەک قورسی هەناسەدان، ئازاری ماسولکە و سەرئێشە، بەڵام وەک ئەو دووانەی پێشتر دڵنیاییان لەسەر نییە.
تا کۆتایی لێکۆڵینەوەکە، 11 لە نەخۆشەکان مردبوون بەڵام 31یان باشبوونەوە و لە نەخۆشخانە دەرچوون. زاناکان دەڵێن ئەنجامی لێکۆڵینەوەکە ئەوەیە کە مەترسی تووشبوون لە کەسێکی بەتەمەن کە نێربێت و نەخۆشی درێژخایەنی هەبێت زۆرترە. بەڵام لە کۆتادا، هێشتا زۆر پرسیار ماوەنەتەوە بەبێ وەڵام.
سەرچاوە : The Lancet.